Veelgestelde vragen bijstand/uitkering

Als u een uitkering heeft, heeft u een aantal plichten. Dit zijn regels waaraan u zich moet houden. Natuurlijk heeft u ook een aantal rechten.

Eén van de plichten is dat u moet meewerken aan onderzoek naar uw recht op een uitkering. U kunt daarvoor uitgenodigd worden voor een gesprek. Om te kijken of u nog recht heeft op een uitkering worden uw bankafschriften gecontroleerd.

Kijk voor meer informatie ook op de website van de Rijksoverheid | Wat zijn mijn rechten en plichten in de bijstand?

U kunt alleen een voorschot krijgen als u echt geen geld meer heeft om van te leven. Elke situatie wordt apart bekeken.

Heeft de gemeente na 4 weken nog geen besluit genomen of u een uitkering krijgt? Dan heeft u automatisch recht op een voorschot van minimaal 90% van de uitkering. Dit kan alleen als:

• Zeker is dat u recht heeft op een uitkering.
• U alle bewijsstukken heeft gestuurd.

Geen toestemming nodig

U heeft géén toestemming nodig voor het volgen van een:

• Avondopleiding.
• Schriftelijke cursus of opleiding.
• Opleiding van de Open Universiteit.

Volgt u één van deze opleidingen, dan loopt uw uitkering gewoon door. Krijgt u een baan aangeboden? Dan moet u deze wel aannemen.

Wel toestemming nodig

Wilt u een dagopleiding gaan volgen? Dan moet u daarvoor toestemming vragen aan uw inkomensregisseur.

Ja, de gemeente kan u verplichten om een opleiding te volgen als dit uw kans op werk vergroot.

U houdt uw uitkering tijdens de opleiding, tenzij u recht heeft op studiefinanciering.

Ja. Iedereen met een (bijstands)uitkering moet solliciteren.

Als u niet kunt werken, dan hoeft u niet te solliciteren. Daarvoor kunnen verschillende redenen zijn:

• U bent voor lange tijd ziek.

• U bent alleenstaande ouder:
  • Uw (jongste) kind jonger is dan 5 jaar.
  • U heeft alle zorg voor dit kind.
  • De periode dat u niet naar werk hoeft te zoeken is maximaal 5 jaar.
  • Deze 5 jaar moet u wel gebruiken om uw kansen op werk te vergroten. Daarvoor maakt u samen met uw inkomensregisseur een plan.

• U bent 60+ en u kunt echt geen werk meer vinden.
  • De gemeente bekijkt wat uw kansen op werk zijn.
  • Zijn deze kansen heel klein, dan hoeft u misschien niet meer te solliciteren.
  • Het is wel de bedoeling dat u actief blijft door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk te doen.

• U bent mantelzorger voor iemand die niet zonder uw hulp kan.
  • Niemand anders kan die zorg van u overnemen.

Vindt u dat u niet kunt solliciteren en/of werk kunt aannemen? Meldt dit dan bij uw inkomensregisseur.

Als u een uitkering heeft, moet u altijd passend werk accepteren.

Dit kan betekenen:

• Werk dat lager is dan uw opleiding (met een MBO-diploma moet u ook LBO-werk accepteren).
• Werk waarmee u minder verdient dan met uw vorige baan.
• Werk buiten uw woonplaats of regio.
• Tijdelijk werk, uitzendwerk of deeltijdwerk.

Alleen als het u vanwege lichamelijke of andere beperkingen niet lukt het werk uit te voeren, hoeft u de baan niet aan te nemen.

Weigert u werk dat volgens de gemeente passend is? Dan krijgt misschien een lagere uitkering of zelfs helemaal geen uitkering meer.

U hoeft niet verplicht te solliciteren als:

• U alleenstaande ouder bent.
• Uw (jongste) kind jonger is dan 5 jaar.
• U alle zorg voor dit kind heeft.

De periode dat u niet naar werk hoeft te zoeken is maximaal 5 jaar. Deze tijd moet u wel gebruiken om uw kansen op werk te vergroten. Daarvoor maakt u samen met uw inkomensregisseur een plan.

Onze medewerkers komen bij u op huisbezoek als we twijfelen of u de juiste informatie aan ons heeft doorgegeven. We kijken dan of uw situatie klopt met onze gegevens. Bijvoorbeeld of u wel woont op het opgegeven adres.

Er zijn 2 soorten huisbezoeken waarbij onze medewerkers bij u thuis komen kijken.

• huisbezoek op afspraak (verificatiebezoek)
• onverwacht huisbezoek (controlebezoek)

Huisbezoek op afspraak

Bij dit bezoek maken vooraf met u een afspraak wanneer onze medewerkers bij u thuis komen.

Onverwacht huisbezoek (controlebezoek)

Bij een onverwacht huisbezoek zijn er 2 opties:

1. Onze medewerkers staan onverwacht bij u voor de deur en vragen toestemming voor een huisbezoek.
2. U komt voor een gesprek over uw situatie naar het stadhuis. In dat gesprek vertelt de medewerker u dat wij later die dag bij u thuis komen kijken.

Redenen voor een onverwacht huisbezoek zijn bijvoorbeeld:

• Controle of u wel woont op het adres wat u heeft opgegeven.
• Controle of u mogelijk samenwoont.
• Controle of u mogelijk (zwart) werkt (u koopt en verkoopt bijvoorbeeld spullen via het internet).
• U geeft aan dat u een kamer huurt, maar u kunt geen (goed) huurcontract laten zien.

Huisbezoek en uw privacy

Een huisbezoek is een schending van uw privacy. Wij mogen daarom alleen een huisbezoek doen als wij op geen enkele andere manier informatie kunnen controleren.

Toestemming bij huisbezoek

Onze medewerkers vragen altijd om toestemming om uw huis binnen te mogen komen. Ook het openen van kamers en/of kasten gebeurt alleen met uw toestemming.

Weigeren van een huisbezoek

U heeft het recht een huisbezoek te weigeren. Werkt u niet mee? Dan handelt u in strijd met uw plicht om mee te werken. Dit kan gevolgen hebben voor uw uitkering.

Kunt u laten zien dat u een zéér dringende reden heeft waarom u op dat moment niet kunt meewerken aan het huisbezoek? Dan zijn er geen gevolgen voor uw uitkering. Het huisbezoek vindt op een ander tijdstip alsnog plaats.

De volgende situaties zijn geen reden om niet mee te werken aan een huisbezoek:

• Het is een puinhoop in uw huis.
• Er zijn andere mensen in uw huis (bezoek).
• U moet eerst toestemming hebben van huisgenoten of uw huisbaas.
• U heeft een afspraak waar u naar toe moet.

U mag een huisbezoek weigeren (zonder dat uw uitkering wordt stopgezet) als het om een controlebezoek gaat. Bij dit bezoek zijn er geen aanwijzingen dat u verkeerde informatie heeft gegeven.

• Tijdens een (onverwacht) bezoek komen minimaal 2 van onze medewerkers bij u thuis langs.
• De medewerkers kunnen altijd aantonen dat zij van de gemeente zijn.
• Zij vertellen u waarom zij bij u op bezoek komen.
• Zij vragen altijd uw toestemming om binnen te mogen komen.
• Het kan zijn dat zij u vragen om kamers te mogen bekijken en/of kasten te mogen openen.

Verslag en besluit

• Van het bezoek wordt een verslag gemaakt.
• Dit verslag mag u inzien als het onderzoek klaar is.
• Op basis van de informatie van het huisbezoek neemt de gemeente een besluit.
• U krijgt misschien een uitnodiging voor een gesprek.
• In dat gesprek krijgt u te horen of uw uitkering aangepast of gestopt wordt en waarom.

Bent u niet thuis als één van onze medewerkers langs komt? Dan krijgt u een uitnodiging om naar het Werkplein te komen. De datum en tijd staan in de uitnodiging.

Ook is het mogelijk dat u geen uitnodiging krijgt, maar dat een medewerker onverwacht bij u langs komt.

Als wij merken dat u fraude pleegt of heeft gepleegd dan krijgt u van ons een brief (een kennisgeving). In die brief staat om welke fraude het gaat en wat dit voor u betekent. Als u wilt, kan een medewerker van de gemeente (een sociaal rechercheur) meer uitleg geven in een gesprek.

Bent u niet schuldig?

Dan kunt u contact opnemen met de sociaal rechercheur of uw inkomensregisseur. In dat gesprek kunt u vertellen waarom u vindt dat u niet schuldig bent. Dit heet hoorrecht.

Denkt u dat iemand in uw omgeving fraude pleegt?

Dan kunt u dat bij ons melden. Kijk voor meer informatie in het product Fraude, vermoeden melden. U kunt uw melding ook anoniem doen.

De gemeente kan tot 5 jaar nadat u de uitkering heeft gekregen terugbetaling van u eisen.

Dit kan als u bijvoorbeeld:

• Een uitkering heeft ontvangen terwijl u daar geen recht op had.
• Een te hoog bedrag aan uitkering heeft gekregen.

Komt het door een fout van de gemeente? Dan geldt een periode van 2 jaar waarin terugbetaling gevraagd kan worden.

Het bedrag dat u moet terugbetalen kan over een periode van 20 jaar van uw rekening worden afgeschreven.

Uw uitkering wordt elke maand op de laatste werkdag van die maand overgemaakt. Let op! Het kan soms een paar dagen duren voordat het bedrag op uw rekening staat. Dat hangt af van uw bank.

Vakantiegeld

Het vakantiegeld over uw uitkering wordt één keer per jaar apart van uw uitkering overgemaakt. Dit gebeurt in mei van elk jaar. U kunt geen voorschot krijgen van het vakantiegeld. Over het vakantiegeld krijgt u een apart overzicht. Let op! Dit geldt niet als u schulden aflost via uw uitkering.

Lost u schulden af via uw uitkering?

Als u via uw uitkering schulden aflost verandert het volgende voor u:

• U krijgt vanaf 1 juni 2024 elke maand uw vakantiegeld uitbetaald, in plaats van één keer per jaar. Wilt u uw vakantiegeld apart houden voor bijvoorbeeld een vakantie? Dan moet u dit zelf regelen.

Is uw schuld helemaal afgelost? Dan betalen wij uw vakantiegeld weer in één keer uit in mei.

Waarom is dit veranderd per 1 juni 2024?

Wij betalen elke maand uw schulden af via uw uitkering. Het bedrag dat u vervolgens ontving ligt onder het wettelijk minimum. De rechter zegt dat dit anders moet. Door uw vakantiegeld nu per maand uit te betalen krijgt u een hoger bedrag per maand dat voldoet aan het wettelijk minimum.

Nee, uw uitkering wordt niet hoger.

Misschien kunt u een kindgebonden budget krijgen. Dit hoeft u meestal niet zelf aan te vragen. U krijgt hierover bericht van de Belastingdienst. Voor meer informatie: Belastingdienst | Kindgebonden budget.

Nee, dat kunnen wij helaas niet doen. U moet zelf zorgen voor de betaling aan uw verhuurder, gas-, water-, elektriciteitsleverancier of ziektekostenverzekeraar.

Heeft u moeite met de administratie van uw geldzaken? De gemeente kan u helpen. Voor meer informatie: Hulp bij geldzaken en schulden.

Inwonerportaal

Ontvangt u een uitkering van de gemeente Zoetermeer? Dan kunt u uw jaaropgave en uitkeringsspecificaties downloaden in het Inwonerportaal. De jaaropgave kunt u elk jaar vanaf februari/maart in het Inwonerportaal vinden.

Jaaropgave vinden in het Inwonerportaal

Hoe werkt dit?

1. Ga naar inwonerportaal.zoetermeer.nl.
2. Log in met uw DigiD.
3. Logt u voor het eerst in? Vul dan in uw profiel uw e-mailadres en telefoonnummer in.
4. U komt nu uit op de homepage.
5. Klik op de tegel 'Jaaropgave en Uitkeringsspecificatie'. U komt nu in het scherm waar u uw jaaropgave en/of uitkeringsspecificatie kunt opvragen.
6. De jaaropgave kunt u downloaden door te kiezen voor een jaar. Bij het vakje 'Periode' vult u niets in.
7. Klik op de knop 'Download'.

Uitkeringsspecificatie vinden in het Inwonerportaal

Hoe werkt dit?

1. Ga naar inwonerportaal.zoetermeer.nl.
2. Log in met uw DigiD.
3. Logt u voor het eerst in? Vul dan in uw profiel uw e-mailadres en telefoonnummer in.
4. Klik op de tegel 'Jaaropgave en Uitkeringsspecificatie'.
5. U komt nu in het scherm waar u uw uitkeringsspecificatie kunt opvragen De uitkeringsspecificatie kunt u downloaden door een jaar te kiezen en bij 'Periode' een maand te kiezen.
6. Klik op de knop 'Download'.

Hulp nodig?

De Formulierenbrigade helpt u graag. Het adres is Croesinckplein 24 in Zoetermeer. Op werkdagen is er een inloopspreekuur tussen 9.00 en 12.00 uur. Voor meer informatie: www.formulierenbrigadezoetermeer.nl.

Vragen?

Neem contact op met uw inkomensregisseur. Als u niet weet wie uw inkomensregisseur is, neem dan contact op via telefoonnummer 14 079.